دانشنامه پارسی

چو ایران مباشد تم من مباد * * * بدین بوم و بر زنده یک تن مباد

دانشنامه پارسی

چو ایران مباشد تم من مباد * * * بدین بوم و بر زنده یک تن مباد

مازیار سردار بزرگ طبرستان

  مازیار سردار بزرگ طبرستان


 مازیار سردار بزرگ طبرستان

« مازیار » نام سرداری بزرگ است از حکام مازندران که در اصل از پارسیان اصیل ایرانی بوده و آیین زردشتی داشته است. همچنین نام پدر وی « قارن یا کارن ) است. وی از جانب خلیفه حکومت مازندران را تحویل گرفت و مولای امیرالمومنین از مامون لقب یافت و بعد از تسلط بر طبرستان خلع اطاعت خلیفه تازی کرد. وی در طبرستان بنایی عظیم ساخت و در جهت بازگرداندن عظمت ایران به قبل از یورش تازیان تلاش کرد.

در تاریخ طبرستان آمده است که « ونداد هرمز » با مردم خویش پیمان بست که در یک زمان بر تازیان شهر بشورند و هر طبرستانی در هر جا که چشمش بر پیروان خلیفه افتاد او را بکشد و در یک روز، شهر از پیروان خلیفه تهی شد. پس از مرگ « ونداد هرمز »، « کارن » به جای پدر تکیه زد که درگیر اختلافات داخلی شد و در جنگ با یکی از شاهان محلی به نام « شهریار » کشته شد و فرزندش مازیار اسیر شد.

مازیار با حیله‌ای از چنگ شهریار گریخت و به بغداد نزذ مامون خلیفه بغداد رفت. در آنجا با منجمی به نام « بزیست فیروزان » آشنا و به خلیفه معرفی شد، خلیفه نیز فرمان داد مسلمانی به او عرض دادند . مازیار نیز اسلام را قبول کرد و مامون او را محمد مولی امیرالمومنین نام نهاد. مازیار با حمایت خلیفه به حکمرانی طبرستان، رویان و دماوند رسید.

مازیار نخستین کسی از خاندان کارن است که دین اسلام را پذیرفت ، حال آنکه ونداد هرمز جد وی و کارن پدر او هر چه اسلام عرضه کردند نپذیرفتند و تا پایان عمر بر دین زرتشتی باقی ماندند. مازیار همینکه مالک طبرستان شد، پایه های قدرت خویش را مستحکم کرد و سیرت جد خود ونداد هرمز را در پیش گرفت و بر آن شد که به مقاومت دست زند و از اینجا باید دریافت که اسلام آوردن او نیز مانند باقی ایرانیان آن زمان امری ظاهری و مصلحتی بود.

در برهه‌ای از زمان که مامون عازم روم بود، مازیار از این فرصت استفاده نمود و بر آمل، ساری و رویان که اکثر آنها مسلمان بودند شورید و بین برد. آنگاه حصارهای ساری و آمل را تعمیر کرد و در کوهستانها قلعه ساخت و به محکم کردن شهرها و راهها پرداخت. مسجدها را ویران کرد و آثار اسلام را از میان برد. زمینهای کشاورزی را که قبلا در اختیار مسلمانان بود از آنها گرفت و به ایرانیان واگذار کرد.

در آن زمان مازیار از سایر مرزبانان آن ناحیه مطالبه خراج کرد و همگی را با خود دشمن نمود تا اینکه ایشان به مامون از ظلم او شکایت نوشتند. مامون نیز فرستادگانی به آن نواحی فرستاد تا از اوضاع اطلاع یابند. مازیار نیز دستور داد زمانی که فرستادگان خلیفه به اولین شهر رسیدند، تمام مردم با لباس سپید و نیزه‌ای در دست بر سر راهشان بایستند، ترفند مازیار کارگر گشت و فرستادگان در گزارش خود برای خلیفه شمار سربازان مازیار را زیاد گزارش دادند و همچنین به مامون خبر دادند که مازیار خلع طاعت کرده و همان دین زرتشتی را اختیار و به مسلمانان ظلم می‌کند.

بعد از « مامون »، جانشین او « ابراهیم معتصم » در فکر استیصال او افتاد و به عبداله بن طاهر والی خراسان حکمی نوشت که مازیار را گرفته و به بغداد ببرند. زمانی که لشکریان خراسان به مازندران رسیدند، خیانتکاران مازیار را تحویل نیروهای تازیان دادند تا نزد خلیفه ببرند.

زمانی که مازیار به نزدیکی سامرا رسید خواستند مانند « بابک خرمدین » وی را نیز با پیل درون شهر بگردانند. پیل را نزد مازیار بردند اما مازیار که شنیده بود بابک را با همین پیل درون شهر برده بودند سوار پیل نشد و گفت : من در اندازه‌ای نیستم که بر جای بابک تکیه کنم. وقتی او را به بغداد بردند معلوم شد که مازیار با « افشین » که به حیدر بن کاوس معروف بود معاهده دارند که خلیفه را خلع کنند و خلافت را به ایرانیان اصیل باز گردانند.

به دستور خلیفه، مازیار را چهار صد و پنجاه تازیانه زدند تا وی بمرد. مازیار را پس از مرگ بر همان داری کردند که جنازه بابک هنور بر آن بود. سرانجام قیام مازیار با فریب برخی نزدیکانش به وسیله خلیفه به پایان رسید.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد