علل عدم پیروزی ایران بر یونان (خشایارشا)
بنابر نوشته مورخان علل شکست ایران در تسخیر یونان به این شرح است:
۱. اجتناب پذیر بودن این جنگها ایران، در واقع ایران نیازی به این لشکرکشیها نداشت و بجای توسل به زور و جبر با توسل به عقل و سیاست صحیح، خشایارشا بهتر می توانست به هدف خود برسد.
۲. کثرت بیش از حد سپاهیان ایران هر چند روایات و ارقام یونانیها، درین باب بطور بارزی، فوقالعاده گزاف بنظر می رسد.
۳. نامناسب بودن سلاحهای ایرانیان در برابر یونانیان سنگین اسلحه، به غیر از هنگ جاویدان باقی سپاه ایران از سلاحهای سبک نظیر تبر استفاده میکردند و ناورزیده بودن بسیاری از سپاهیان ایران که از ممالک مختلف جمع آوری شده بودند.
۴. ناهمواری جلگههای یونانی. سواره نظام ایران به جنگ در جلگههای وسیع عادت داشتند و در مملکت کوهستانی یونان و معبرهای تنگ آن نمیتوانست به پیاده نظام کمک معنوی بکند.
۵. مهمترین علت شکست ایران در این نبرد روحیهٔ عالی یونانیان بود. چرا که آنان مردمانی استقلال طلب بودند و حاضر نبودند که تبعیت ایران را بپذیرند. در قشون ایران آن حرارت و از خود گذشتگیای که یونانیها ابراز می کردند وجود نداشت، چه یونانیها در خانهٔ خود می جنگیدند و فتح و یا شکست، مسئلهای حیاتی برای آنها بشمار میرفت.